Het is een schoolvoorbeeld van een fijne samenwerking. In Harderwijk staan de gemeente en KWS onderneming Holland Scherm schouder aan schouder ‘aan de A28’. Met oog voor elkaars belangen en vertrouwen in elkaars expertise werken ze toe naar het gewenste resultaat: een innovatief, duurzaam en vooral effectief geluidsscherm.
Vrachtwagens, auto’s, motoren... Dagelijks maken vele duizenden voertuigen gebruik van de A28. Het geluid van langsrazend verkeer is dan ook onvermijdelijk. Althans, voorlopig nog. Binnenkort verrijzen hier namelijk nieuwe geluidschermen die voor rust en stilte moeten zorgen in de nieuwbouwwijk Harderweide. En dat gebeurt op een bijzondere manier: met schermen die ongeveer twee meter lager zijn dan oorspronkelijk was berekend.
Van ambitie naar uitvoering
De ambitie van de gemeente was van begin af aan helder. Projectleider Jan-Willem Roos van gemeente Harderwijk: ‘Wij vonden het niet voldoende om alleen de wettelijk toegestane maximale geluidsbelasting op de gevels te hanteren. We hebben gekozen voor een zwaardere norm.’ Dat betekende automatisch: hogere eisen aan de geluidschermen en dus ook aan de uitvoering. Tegelijkertijd was een andere eis dat het werk emissieloos moest worden uitgevoerd. Om te achterhalen of dat eigenlijk wel haalbaar was, voerde de gemeente vooraf een marktconsultatie uit. De uitkomst was positief. ‘We hebben als gemeente toen ook meteen de verantwoordelijkheid genomen en alvast een aanvraag gedaan voor een aansluiting bij het werkterrein’, schetst Jan-Willem. Een goede zet, blijkt achteraf, want met de huidige druk op het energienet was die aansluiting geen vanzelfsprekendheid.
‘We hebben als gemeente toen ook meteen de verantwoordelijkheid genomen en alvast een aanvraag gedaan voor een aansluiting bij het werkterrein’
Jan-Willem Roos Projectleider Harderwijk
De kracht van samenwerken
Na een aanbestedingsronde kwam Holland Scherm als winnaar uit de bus. Ze schreven in met een gangbaar ontwerp, maar gaven wel direct aan dat ze eventueel een duurzamer alternatief hadden. ‘Daar zijn we met elkaar over in gesprek gegaan. Dat was het begin van de unieke samenwerking’, schetst Jan-Willem. ‘We geven elkaar de ruimte in de rol die we vervullen.’ Projectleider Edwin Dening van Holland Scherm sluit zich daarbij aan. ‘We merkten al in het contract dat er ruimte was voor innovatie, omdat de gemeente in eerste instantie ook de wens had om zonnecellen in de panelen op te nemen. Die wens is uiteindelijk vervallen, maar het overtuigde ons er wel van dat gemeente Harderwijk vooruitstrevend is en openstaat voor innovatieve en duurzame alternatieven. Dus toen WHIStop ons benaderde met hun innovatieve geluidscherm, greep alles perfect in elkaar.’
Edwin Dening, Projectleider Holland Scherm
Bewust betrokken
Het nieuwe type scherm zorgt voor geluidsreductie met aanzienlijk minder hoogte. Waar eerst vier meter hoogte nodig was, volstaat nu twee meter. En dat zonder in te leveren op effectiviteit. Dat betekent: minder kolossaal, minder materiaal en dus duurzamer. Het scherm komt straks op een acht meter hoge grondwal te staan. ‘We kunnen niet met machines bovenop die grondwal werken’, legt Edwin uit. ‘Die uitdaging ondervangen we door met een kraan vanaf de voet van de wal te werken.’ Hoewel het project aan de hand van een UAV-GC-contract wordt gerealiseerd, koos Holland Scherm er toch voor de opdrachtgever zoveel mogelijk te betrekken in de besluitvorming. Onder andere vanwege de alternatieve werkmethodiek met de kraan, maar vooral vanwege het innovatieve scherm. De oplossing met WHIStop is lager en past beter in de omgeving, maar kent wel een ander kostenplaatje en ruimere planning. Jan-Willem: ‘Holland Scherm gaf de ruimte om deze oplossing voor te leggen aan het college en zij hebben dus uiteindelijk voor dit ontwerp en deze aanpak gekozen.’ Daarnaast werd via een participatietraject ook de omgeving betrokken. Bewoners wilden graag meer doorkijk en kozen voor transparante panelen in de schermen.
‘Elektrisch tempo’
Emissieloos bouwen betekent in praktijk voornamelijk elektrisch bouwen. En dat vergt meer dan enkel een andere techniek. ‘Het vraagt om een andere manier van plannen, organiseren en denken’, legt Edwin uit. ‘Om de planning te halen, zet je er normaal gesproken gewoon een machine bij. Maar met elektrisch materieel is dat niet zo eenvoudig. Je moet rekening houden met de laadtijd, de capaciteit van de accu en met de afstand die een machine moet en kan rijden. Je moet in alles vooruit denken. Dat bepaalt ons tempo.’ Ook onderaannemers en leveranciers moeten mee in deze nieuwe manier van werken. Dat vraagt wat van de samenwerking . ‘Soms moeten we bijvoorbeeld materieel stilzetten om de accu op te laden. Dat hebben wij ingecalculeerd, maar daar moeten onderaannemers en leveranciers dus ook rekening mee houden. Gelukkig zien we dat iedereen bereid is om te leren en mee te bewegen.’
UAV-GV of bouwteam?
De samenwerking tussen gemeente Harderwijk en Holland Scherm verloopt zeer positief, ervaart Jan-Willem. ‘Er is sprake van veel wederzijds begrip en vertrouwen. We houden ons aan de kaders van UAV-GC en toetsen het ontwerp, de kosten en planningen. Maar verder ervaren we de energie en saamhorigheid van een bouwteam.’ Edwin herkent dat: ‘Het is voor ons een heel bijzonder project. Natuurlijk omdat dit het eerste project is waarbij we WHIStop op deze schaal toepassen én omdat we pionieren met volledig elektrisch bouwen. Maar bovenal maakt de samenwerking dit project speciaal. De opdrachtgever snapt onze rol en wij die van hen. Dat maakt het verschil. Samen maken we het project beter!’
